Cornelis Willems

Gezin/Partner: Geertje Hendriks. [Gezinsblad] []

Jannetje Gijsbert Pater 07 sep 1739 (Reli)Scherpenzeel. Gijsbert (zoon van Willem Pater en Jannetje Korsze) 14 mei 1713 Amerongen. [Gezinsblad] []

Willem Jannetje Westerveld 04 feb 1787 (Civil)Amersfoort. Jannetje (dochter van Johannes Westerveld en Barabara Brandse) 1747; 17 dec 1812Amersfoort. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

In de archieven van de Hervormde Gemeente Scherpenzeel (akte 214) met als datum 03-03-1783 staat over Cornelis:
Dominee Potter uit Scherpenzeel stuurde de gerechtsbode van Woudenberg er op uit om "garfkoren", een soort kerkelijke belasting, te innen van o.a. Cornelis Pater van "Klein Davelaar". Deze antwoorde "dat hem dat al meer was geseijdt" en de gerechtbode keerde overrichte zaken terug. Op 23-08-1794 probeert men het weer en weer weigert hij. Wellicht moeten de koster en de predikant voortaan afzien van de garfkoren van "Klein Davelaar". (zie blz. 195 van Gesch. Grote Kerk Scherpenzeel door HM van Woudenberg). Maar waarom moesten boeren die in Woudenberg woonden, garfkoren afstaan aan een predikant van Scherpenzeel? Om een heel eenvoudige reden. De mensen van boerderijen die onder Woudenberg vielen, maar dichter bij Scherpenzeel woonden gingen meestal naar de Kerk in Scherpenzeel en vielen daardoor kerkelijk onder Scherpenzeel en moesten aan deze kerkelijke gemeente hun garfkoren afdragen. Veel van deze boeren, o.a Kornelis, redeneerde tegenover de kerkelijke gemeente van Scherpenzeel als volgt: "Wij wonen in de gemeente Woudenberg en moeten daarom in die gemeente garfkoren betalen." Tegenover de kerkelijke gemeente van Woudenberg redeneerde men als volgt: "Wij kerken in Scherpenzeel en betalen daarom niet aan jullie." Zo probeerde verscheidene boeren onder deze kerkelijke belasting uit te komen.

Er is inderdaad een Cornelis Gijsbertzn gedoopt op 25 maart 1742 te Woudenberg (volgens de Eemlandse klappers). Hiermee is echter nog niet bewezen dat het deze Kornelis is en ook is daarmee nog niet bewezen dat Gijsbert en Jannetje zijn ouders zijn.

Overleden:
Een Memorie van Successie kantoor Amersfoort d.d. 18-10-1830 (RA Utrecht) verklaart dat Klaas van Voorthuizen (Willemse) (neef en pleegzoon van Willemina), bouwman, uit Woudenberg dat op den achtienden October achtienhonderddertig in de gemeente van Woudenberg is overleden Cornelis Pater, ook wel genoemd Cornelis Gijsbertse Pater. Cornelis had een testament op laten maken op 26 mei 1830 ten overstaan van Notaris Wulphert van Ginkel te Veenendaal, dat tot enige en algehele erfgenaam heeft benoemd zijn stiefzoon Klaas Willemsen van Voorthuizen, bouwman onder Woudenberg aan de Brinkkant. Verder verklaart hij dat: Cornelis Pater is gehuwd geweest met wijlen Willemina Willemse, reeds voor verscheidene jaren overleden, eerder weduwe van Willem Claassen. Dit testament is herroepen bij een testament in dato 2e augs 1816, zeventienhonderdvijfenzeventig voor het geregt van Woudenberg .....enz. Opmerkelijk is verder dat we twee eerdere testamenten hebben gevonden in het rijksarchief van Utrecht Not. Arch. Amersfoort AT 056 a 008 dd. 28061816 nr. 88. en zelfde nummer dd. 02081816 nr. 107, beiden verleden door notaris Hubertus Aloijsius Vliecks. In het eerste wordt hij Cornelis Willemse Pater genoemt en in het tweede Cornelis Gijsbertsen Pater. Hier volgen de verschillen van deze twee testamenten:
In de marge van de eerste:
Dit testament is herroepen bij een testament in dato 2e augs 1816 gepasseerd.
In de marge van het tweede testament:
#duidelijk is gebleken- renvoy goedgekeurd benevens de doorhaling van vijf en twintig in de loop dezer akte. De notaris heeft kennelijk wat zitten slapen daar hij twee maal achter elkaar opschreef dat Cornelis:
zijnde gezond van lichaam, zijn verstand, memorie, oordeel en zinnen volkomen machtig zoals aan de zelve notaris en getuigen duidelijk is gebleken.
In de eerste akte maakt en bespreekt hij bij wijze van bijzonder legaat aan zijn zuster Geertje Willemse Pater, huisvrouw van Aart Reijerse...
In de tweede akte aan Geertje Gijsbertsen Pater, huisvrouw van Aart Reijersen.... of aan kinderen in moeders plaats een bedrag van tweehonderd gulden.
In de eerste akte: insgelijks aan de gezamentlijke kinderen van mijn overleden broer Jan Willemse Pater thans in de gemeente van Leusden woonachtig de som van twee honderd guldens.
In de tweede akte wordt gesproken van de kinderen van Jan Gijsbertsen Pater De zelfde verwisseling zijn we ook bij Gijsbert van Ginkel, zoon van Breunis van Ginkel en van wijle zijn zuster Jannetje Willemse Pater met Jannetje Gijsbertsen Pater. In beide testamenten bepaald hij dat de legaten binnen een jaar na zijn overlijden in contanten zullen moeten worden uitbetaald door de universele erfgenamen welke hij met naam noemt, nl. Klaas Willemse van Voorthuyzen, zoon van Willem van Voorthuysen en van mijne huisvrouw (in eerste akte) mijn actuele huisvrouw (in tweede akte), dan wel zijn kinderen. Getuigen bij het eerste testament waren op 28 juni 1816 om half tien 's morgens: Wouterus van Ommen, schoenmaker; Dirk van de Roemer fabrikeur in marscilles; IJsbrand Westerveld, slijter in sterke dranken en Lambertus Herbers, garentwijnder, alle vier meerderjarig en wonenden binnen deze stad Amersfoort. Cornelis verklaarde bij beiden dat hij niet kon schrijven en tekenen.
Getuigen bij het tweede testament waren op twee augustus 1816 om negen uur 's morgens: Jan Augustinus, fabrikeur in marscilles; Lambertus Herbers, garentwijnder; Philip Bauer, vleeschhouwer en Jan Smit, winkelier. De reden van het tweede testament zou kunnen zijn dat men zich vergiste met de naamgeving. Deze was nog niet zo actueel. Immers men begon dat omstreeks 1812 in te voeren. Als je dan je vader ook overal Gijsbert Willemse hoort noemen dan ben je geneigt deze naam over te nemen als familienaam. Echter dit was nog een patroniem. Zelf was hij al 74 jaar en mogelijk nooit of weinig de familienaam Pater gebruikt. Nu moet er opeens een testament komen. Die moet dan juridis in orde zijn. Mogelijk werd zo tijdig de fout opgemerkt dat Pater niet een toevoeging was op de mogelijk als familienaam gebruikte patroniem.

Cornelis Willemina van Voorthuijsen 09 apr 1775 (Reli)Woudenberg. Willemina (dochter van Willem Tonisz van Voorthuijsen en Jantje van Groot Daatselaar) (± -00-1736) De Glind (Gem. Barneveld); 21 okt 1820Woudenberg. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

Geertje wordt lidmaat na belijdenis in Scherpenzeel op 28-12-1784. Kwam bij haar huwelijk met Arien (Ariaan) uit Maarsbergen.
Geertje erft van broer Cornelis. In de akte wordt ze genoemd als Geertje Willemse Pater en in de tweede akte Geertje Gijsbertsen Pater.

Geertje Arien ter Burg 08 mei 1768 (Civil)Scherpenzeel. Arien (zoon van Daniel (van) ter Burg en Jantje Arissen van der Horst) 29 jun 1732 Scherpenzeel; mrt 1769Scherpenzeel ?. [Gezinsblad] []

Geertje Aart Reijertzen [Gezinsblad] []

:

• Verblijfplaats: 10 feb 1786; Adres:
  Woudenberg

Aantekeningen:

Overleden:
Kerkgraf ƒ 4.--

Jan Grietje van de Pol 05 mrt 1786 (Reli)Woudenberg. Grietje (dochter van Sander van de Poll en Geertruij ....) 25 dec 1756 Woudenberg. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

In het Str. Arch. Wijk bij Duurstede vinden we op haar huwelijksakte dat ze geboren is in Doorn en weduwe van Jacob VERBEEK. Met attestatie gegaan naar Leersum.
De Digitale stamboom Amersfoort geeft aan geb. Woudenberg, huw. staat niet bekend.

Gedoopt:
Het is niet zeker dat ze op deze datum en in Woudenberg gedoopt is. Ze is niet terug te vinden in de Eemlandse Klapper als zijnde gedoopt in Woudenberg.

Jannigje Jacob Sander van de Beek 05 dec 1779 (Reli)Woudenberg. Jacob Ede; 13 sep 1750 Renswoude; 16 jan 1781Leersum. [Gezinsblad] []

Jannigje Breunis van Ginkel 21 jan 1787 (Civil)Leersum. Breunis (zoon van Cornelis Melchertsz (van Langelaar) van Ginkel en Willemijntje Breunissen) Scherpenzeel; 11 nov 1759 Scherpenzeel. [Gezinsblad] []

:

• Beroep: Metselaarsknecht

Aantekeningen:

Vader onlangs overleden

Arien Cornelia Johanna van Wijngaarden 29 jan 1801 (Reli)Rhenen. Cornelia 29 aug 1776 Wijk bij Duurstede; 02 jan 1829Scherpenzeel. [Gezinsblad] []

Aantekeningen:

Overleden:
Reg. Memories van Successie Amerongen: Memorienr. 73; 20 december 1837; HUA Toegangsnummer: 337-01; inventarisnr. 8; microfilmnr. 1382.

Jannetje Klaas Schouten 21 feb 1823 (Civil)Amerongen. Klaas (zoon van Pieter Schouten en Grietje Tol) 13 feb 1785 Amerongen; 04 apr 1850Amerongen. [Gezinsblad] []

:

• Beroep: landbouwer op Groot Vlastuin

Aantekeningen:

In 1845 laten Gijsbert en Gerrit Pater, broers, landb. op Vlastuin onder Woudenberg hun testament maken. De inboedel met 1/3 deel van de rest aan elkaar. 1/3 deel aan zus Willempje Pater x Jan Lagerweij, landb. op Droffelaar onder Woudenberg. 1/3 deel aan de twee nagelaten kinderen van zus Jantje Pater x Klaas Schouten, genaamd Johanna Petronella en Pieter Schouten (Not. Scherpenzeel 4129, nr. 11, 12; 25-03-1845).
In 1849 laten Gijsbert en Gerrit Pater, broers, landb. op Vlastuin onder Woudenberg hun testament maken. Zij zijn elkaars enige erfgenamen. Mocht de ander na ov. trouwen, dan zal hun zuster Willempje Pater x Jan Lagerweij, bouwman op Droffelaar onder Woudenberg f 1000,= krijgen en Pieter Schouten, zoon van wijlen hun zuster Jantje Pater x Klaas Schouten ook f 1000,=. Mocht Pieter ov. dan krijgt Willempje f 1500,=. (Not. Scherpenzeel 4129, nr. 41,42; 28-12-1849).
In 1859 verkopen Gijsbert en Gerrit Pater, beiden landb. op Groot Vlastuin onder Woudenberg aan Breunis van Wolfswinkel, landb. te Woudenberg en Arrisje Lagerweij, me.j., ongehuwd, z.b. te Woudenberg drie vierde deel van een bouwmanshofstede, genaamd Groot Vlastuin, met huismanswoning, bakhuis, twee schuren, twee korenbergen, twee schapenhokken, erf, werf, tuin en land te W., sectie A 314-366,367(6 bunder),368-374, z: tot aan het land door de verkopers in eigendom gehouden, afgescheiden door een heg tot aan het Potgoed, o: de wal van de Heer van Scherpenzeel, n: Droffe¼laar, Breehoef en Wittenberg, w: het Potgoed en de beek, groot 58 bunder, voor f 9270,=. Waarvan f 5000,= wordt omgezet in een hypotheek. Titel van aankomst: 2/4 geδrfd van hun ouders Jan Gijsbertse Pater x Grietje Sanderse van de Pol, geen papieren. 1/4 met twee onderhandse koopakten gekocht op 31-01-1849 te Amerongen en 31-07-1849, ieder 1/8 deel voor f 1300,= per deel. (Not. Scherpenzeel 4134, nr. 56; 24-12-1859).

Aantekeningen:

Zij stond in testament van broers Gijsbert (116) en Gerrit (120).

Willemijntje Jan Lagerweij 01 mrt 1834 (Civil)Woudenberg. Jan (zoon van Klaas Lagerweij en Errisje van Overeem) 23 mrt 1796 Woudenberg; 06 mei 1861Woudenberg. [Gezinsblad] []

:

• Beroep: landbouwer op Grootvlastuin

Aantekeningen:

Voor testament zie bij broer Gijsbert (116). Een tweede testament geeft aan:
In 1849 laat Gerrit Pater, landb. onder Woudenberg zijn testament maken. Dienstmeid Jannetje Schreuder, als zij bij zijn ov. nog in dienst is, krijgt haar bed, twee wollen en een katoenen deken; het vruchtgebruik tot aan haar huwelijk van f 1000,=. Zuster Willempje Pater, wed. Jan Lagerweij, bij ov. aan haar enige dochter Arrisje Lagerweij x Breunis Wolfswinkel krijgt zijn bouwmanswoning, bakhuis, twee schuurbergen, erf, werf, tuin en land bij de Pothbrug onder Woudenberg, sectie A 718-721, groot twee bunder, 26 roeden, 20 ellen, voor f 2000,=. Op voorwaarde dat een van haar kinderen het zal erven. Erfgenamen: Zuster Willempje Pater, wed. Jan Lagerweij, bij ov. aan haar enige dochter Arrisje Lagerweij x Breunis Wolfswinkel, voor de helft. De kinderen van wijlen zijn neef Pieter Schouten, ov. te Amerongen. (Not. Scherpenzeel 4137, nr. 3; 15-01-1868).

Aantekeningen:

Gedoopt:
Vader is Jan Gijsbertse Pater en moeder is Grietjen Sandersen.

Aantekeningen:

Verblijfplaats:
Hij is erfgenaam van zijn ome Cornelis Gijsbertsen Pater voor twee honderd
gulden. (RAU not.arch. Amersf. AT 056 a 008 dd 2-8-1816 nr. 107)